30-3-2021
Met een subsidie van maar liefst € 2,8 miljoen gaan verschillende ziekenhuizen en GGZ-instellingen onder leiding van het Amsterdam UMC onderzoek doen naar een nieuwe, veelbelovende behandeling voor therapieresistente dwangstoornissen. Zorginstituut Nederland en ZonMw financieren het onderzoek. “Ik zie dit als een enorme katalysator”, zegt onderzoeksleider en hoogleraar neuropsychiatrie Odile van den Heuvel. Het doel van de subsidieregeling is te zorgen dat patiënten sneller toegang kunnen krijgen tot potentieel veelbelovende zorg via opname in het basispakket.
Meer lezen? Klik dan hier. 

29-3-2021
Ieder jaar wordt op 30 maart aandacht gevraagd voor de bipolaire stemmingsstoornis. Door kennis over deze aandoening te delen en daarmee het stigma te verminderen.

Op deze World Bipolar Day een héél Bi-Zonder onderzoek in de spotlight. 

Deze studie doet onderzoek bij een groep mensen die leven met bipolariteit zonder dat zij medicatie gebruiken.
Slikt u geen medicatie en hebt u ooit de diagnose bipolaire stemmingsstoornis gehad? Dan zijn de onderzoekers, waaronder ervaringsdeskundigen, op zoek naar u! Zij gaan graag in gesprek.

Verschillen mensen met bipolariteit die wél medicatie gebruiken van de groep die géén medicatie gebruikt? Hoe is het om te leven met deze diagnose en daarvoor geen medicatie te gebruiken?

U kunt meedoen als u:
– 50 jaar of ouder bent of dat binnenkort wordt;
– tenminste 5 jaar geleden een diagnose bipolaire stemmingsstoornis hebt gekregen;
– tenminste 5 jaar geleden bent gestopt met alle medicijnen voor de bipolaire stemmingsstoornis (slaapmedicatie mag wel!).

Wilt u zelf meedoen of heeft u een vraag of opmerking over dit onderzoek?
Neem dan contact op via p.bizonder@ggzingeest.nl of 06-13242597.

Meer informatie over de BI-zonder studie is te vinden op de website van kenniscyclus. 

19-3-2021 
Slapen is belangrijk om goed te kunnen functioneren. De slaapduur is van belang maar ook de kwaliteit van de slaap. Goed slapen is echter niet voor iedereen vanzelfsprekend.

Maar liefst drie van onze onderzoeken, de EINSTEIN, de TMR-TRAUMA en de BLOK studie, gaan over slaap.

In de TMR-TRAUMA wordt onderzocht of door slapen het effect van een EMDR behandeling wordt versterkt.In de BLOK studie worden ouderen (50+) met depressie en slapeloosheid gevolgd die voor deze klachten deelnemen aan een groepstherapie.Het EINSTEIN onderzoek bestudeert of het volgen van online slaaptraining depressieve klachten helpt te verminderen.

“Veel mensen hebben een volle agenda. Maar wie de hele dag actief en alert moet zijn, kan natuurlijk niet in een keer de knop omzetten en tot rust komen. Daarom is het belangrijk om ook overdag rustmomenten in te bouwen. Bijvoorbeeld twee keer zo’n 15 minuten. Doe iets wat u prettig vindt en waarvan u weet dat het u ontspant. Of probeer een ontspanningsoefening. ” i Sleep Module van het EINSTEIN onderzoek. 

Wilt u ook lekker slapen? U krijgt van ons een cadeautje. Klik hier om de bestanden te downloaden en klik hier om te luisteren. 
Bron fragmenten: EINSTEIN onderzoek i-Sleep module

8-3-2021 
Ouderen met een bipolaire stoornis zijn vatbaar voor het krijgen van Covid-19 en houden zich daarom goed aan de maatregelen. Dit kan echter wel gevolgen hebben voor hun psychische klachten. Onderzoekers kregen een unieke kans om tijdens deze pandemie onderzoek te doen bij een groep ouderen met een bipolaire stoornis. Zij onderzochten de invloed van verschillende factoren op de beleving van psychische klachten tijdens de pandemie. Dit deden ze door het vergelijken van psychiatrische symptomen tijdens de pandemie met de symptomen uit 2017/2018. Uit het onderzoek bleek dat deze ouderen minder psychische klachten hadden tijdens de pandemie dan in de periode daarvoor. Er werd ook geen toename in eenzaamheid gevonden. Dit onderzoek biedt positieve effecten van de behandeling voor mensen met een bipolaire stoornis.

Oorspronkelijke titel:
Psychiatric Symptoms during the COVID-19 outbreak in Older Adults with Bipolar Disorder
Melis Orhan, Nicole Korten, Annemiek Dols et al. 
Klik hier om het hele artikel te lezen

1-3-2021
De corona crisis heeft grote invloed op ons dagelijks functioneren. Bij drie patiëntengroepen (schizofrenie, depressie en een bipolaire stoornis) is gekeken naar hun mobiliteit (hoeveelheid verplaatsingen) in de eerste lockdown in vergelijking met de drie weken voor deze periode. Een app op de mobiele telefoon van de deelnemers liet zien dat het aantal minuten contact met anderen toenam van 179 naar 243 minuten per week. Het aantal bezoeken aan anderen daalden van 6 naar 3 per week maar mensen brachten niet opvallend meer tijd thuis door.
Dit onderzoek laat zien dat een app de verandering in de mobiliteit kan laten zien dat veroorzaakt wordt door een omgevingsfactor zoals corona.

Oorspronkelijke titel:
Digital phenotyping and the COVID-19 pandemic: Capturing behavioral change in patients with psychiatric disorders
Brenda Penninx et.al

Klik hier om het hele artikel te lezen

22-2-2021

18-2-2021
Brenda WJH Penninx*, Daniel S Pine, Emily A Holmes, Andreas Reif
*Amsterdam UMC/ GGZ inGeest

Angststoornissen vormen de meest voorkomende groep onder psychische stoornissen en beginnen meestal voor of in vroege volwassenheid. Angststoornissen gaan gepaard met disfunctioneren van hersengebieden die reageren op gevaar, en het risico op het krijgen van een angststoornis wordt beïnvloed door zowel genetische en omgevingsfactoren. Een angststoornis komt vaak samen voor met een depressie of een lichamelijke aandoening, hetgeen de ziektelast verhoogt.

Wat heeft wetenschappelijk onderzoek tot nu toe bijgedragen aan onze kennis over angststoornissen? Hoe kunnen we angststoornissen het best behandelen en is preventie mogelijk?

Wie antwoord op deze vragen wil verkrijgen doet er goed aan om het in The Lancet recentelijk verschenen artikel ‘Anxiety disorders’ te lezen.

Een aantal belangrijke bevindingen;

• Het verminderen van de grote ziektelast door angststoornissen kan het beste bereikt worden door tijdige, nauwkeurige diagnostiek en adequate behandelingen.
• Evidence-based psychotherapie (met name cognitieve gedragstherapie) en psychoactieve medicatie zijn beide effectieve therapieën gebleken. De voorkeur van de patiënt hoort een rol te spelen bij het kiezen van de behandeling.
• Binnen huidige behandelmethodes is er focus nodig op het verbeteren van het sociaal en werk functioneren van patiënten.

Toekomstig onderzoek moet bijdragen aan meer geïndividualiseerde behandeling.

Klik hier voor het volledige artikel. 

16-2-2020
In dit eerste langlopende onderzoek naar patiënten met schizofrenie of schizoaffectieve diagnose is gekeken naar de ernst van klachten gedurende vijf jaar. De 77 patiënten waren  ouder dan 60 jaar en in zorg bij GGZ inGeest. De verwachting van de onderzoekers was dat patiënten na 5 jaar minder ziektesymptomen zouden hebben dan aan het begin. Er is gekeken naar het effect van verschillende gegevens op het hebben van minder ziektesymptomen na vijf jaar zoals het opleidingsniveau, het hebben van kinderen, de leeftijd waarop de ziekte uitbrak, de aanwezigheid van positieve (o.a. hallucinaties, achterdocht  en vijandigheid)  en negatieve ( o.a. afstomping en sociale teruggetrokkenheid) symptomen van de ziekte, medicijngebruik, wel of niet zelfstandig wonend en de hoeveelheid betekenisvolle contacten van de patiënt. 

Na vijf jaar  had bijna de helft van de patiënten minder last had van ziektesymptomen. Het viel op dat patiënten met de diagnose schizo affectief vaker een partner hadden en ook een vaker groter sociaal netwerk hadden in vergelijking met de patiënten met de diagnose schizofrenie. Het hebben van een partner maar minder positieve symptomen blijken voorspellers te zijn voor minder ziektesymptomen na vijf jaar. 

Oorspronkelijke titel: Course and predictors of symptomatic remission in late-life schizophrenia: A 5-year follow-up study in a Dutch psychiatric catchment area.
Sjors M.M. Lange, P.D. Meesters. M.L. Stek. et al. 
Schizophrenia Research 

Klik hier voor het volledige artikel. 

Bewerkt door Mary Mijnlieff, 12 februari 2021

11-2-2020
Vandaag is het de ‘Internationale Dag van Vrouwen en Meisjes in de Wetenschap’.

Nog steeds is het grootste percentage hoogleraren man. Het Landelijk Netwerk Vrouwelijke Hoogleraren telt in haar meest recente rapport nu slechts 24.2% vrouwen in de functie als hoogleraar. Dit is wel een stijging van 1,1% tov vorig jaar, maar betekent dat er pas in 2040 een balans is in de verhouding man/ vrouw als hoogleraar. Gelukkig draagt onze onderzoeksafdeling hier fantastisch aan bij. Met maar liefst 43.8% vrouwelijke hoogleraren stijgen wij boven het gemiddelde uit en daar zijn wij enorm trots op!

Uiteraard zijn wij ook enorm trots op alle geweldige vrouwelijke universitair (hoofd)docenten, postdocs, promovendi, veldwerkers en datamanagers, die hopelijk in de toekomst doorgroeien in de wetenschap.

2-2-2020
Psychische klachten komen bij ongeveer 1/3 van de patiënten met kanker voor. Een standaard screening op deze klachten is niet altijd even effectief en daarom gaan de onderzoekers kijken naar een andere methode om de psychische klachten op te sporen. De nieuwe screening richt zich op kenmerken van de patiënt die een risico kunnen vormen voor het krijgen van psychische klachten. Door het gericht kijken naar de aard van de emoties van de patiënt kan het geven van emotionele steun en aanbod van zorg beter op de patiënt worden afgestemd.

Klik hier om het hele artikel te lezen. 

Clinical management of emotions in patients with cancer: introducing the approach “emotional support and case finding”
o.a. Joost Dekker, Jeanet Karchoud, Hilde Buiting, Aart Jan T.F. Beekman

ill. Eva Bee (UK)

28-1-2020

21-1-2020

18-1-2020
De feestdagen zijn achter de rug, de dagen zijn nog steeds donker en we zitten in een lockdown. Deze periode is voor velen van ons moeilijk. We voelen ons somber, verdrietig en soms zelfs suïcidaal. Vandaag staan we stil bij mensen die zich vaak zo voelen. Mensen die zich somber, leeg of depressief voelen. We willen deze mensen graag wat licht laten zien. Er is licht aan het einde van de tunnel: het vaccin tegen corona is in aantocht, de lente komt eraan en we verrichten volop onderzoek om de behandelingen voor depressie verder te verbeteren. Ook u kunt meedoen aan ons onderzoek.

4-1-2020
Het artikel bespreekt welke rol omgeving en aanleg spelen bij kwetsbaarheid voor psychische ziektes. Wat kan kennis over genen ons vertellen over de rol van erfelijkheid en die van omgevingsfactoren? Hoe kan onderzoek inzicht geven in oorzaken en gevolgen van het ontstaan van psychische ziekten?

Het hele artikel lezen? Lees verder….

Artikel van o.a. Wouter Peynot en Brenda Penninx.
Illustratie van Eva Bee (UK).

21-12-2020

9-12-2020
Helpt de al bestaande online behandeling i-Sleep ook bij het verminderen van slaapproblemen bij mensen met een depressie?

Savannah Ikelaar, coördinerend onderzoeker, vertelt over het onderzoek dat zij hiernaar gaat doen bij een groep mensen tussen de 18 en 75 jaar. 

Heeft u een depressie en slaapproblemen? Misschien helpt deze behandeling ook voor u?

Het Einstein onderzoek biedt 5 online sessies van i-Sleep aan die u naast uw gewone therapie kunt krijgen als u wordt ingeloot.

Onderzoeker Savannah vertelt hierover in het audiobestand. 

Lees hier meer over Einstein. 

30-11-2020
Onderzoeker en psychiater Christiaan Vinkers vertelt vandaag in het NRC:
Mensen met een traumatische jeugd, waarin misbruik of verwaarlozing heeft plaatsgevonden, reageren anders op stress. Ze raken sneller uit balans en het herstel van een stressvolle periode verloopt bij hen vaak moeizamer. Christiaan doet samen met anderen onderzoek naar de invloed van zulke trauma’s op depressie. Er wordt onderzocht of het stress-systeem gereset kan worden met een middel dat tot nu toe nog niet gebruikt werd in de psychiatrie, mifepriston.

Meer lezen? Klik dan hier voor het NRC artikel.  

• 25% van de mensen die voor COVID-19 niet goed sliepen zegt nu beter te slapen.
• 20% van de deelnemers die voor COVID-19 wel goed sliepen zegt nu slechter te slapen.

→ Dit laat zien dat het effect van de lockdown verschillend kan zijn op het slaapgedrag

Sleep quality during the COVID-19 pandemic: not one size fits all. 
Bekijk het hele artikel hier. 
o.a. Eus J.W. van Someren

Illustratie Eva Bee (UK).

Ook dit jaar riepen de medewerkers van het GRIP onderzoek hun collega’s weer op om op 10 september een wit shirt te dragen.
Dit is een mooie manier om te laten zien dat we stilstaan bij zelfmoord en dat we ons inzetten om het stigma op suïcide te doorbreken. Het was weer een indrukwekkend gezicht, zoveel witte shirts op de afdelingen en bij de thuiswerkers!

Met het GRIP onderzoek kijken we of een speciale CGT-behandeling, ontwikkeld voor zelfmoordgedachten en gedrag, goed werkt.

Lees hier meer over GRIP.